Pierwsze miesiące życia dziecka mają ogromne znaczenie dla zdrowia zębów mlecznych oraz przyszłych zębów stałych. Pierwsze ząbki mleczne zaczynają się wyżynać około 6. miesiąca życia i utrzymują się do 12. roku życia. Trzylatek ma już komplet 20 zębów mlecznych, a w wieku 5-6 lat występuje uzębienie mieszane.
Czym różnią się zęby mleczne od stałych?
• Zęby mleczne są mniejsze, mają biało-niebieską barwę, a ich korzenie ulegają resorpcji przed wypadnięciem.
• Zęby stałe są większe, twardsze, mają biało-żółtą lub kremową barwę i pełny zestaw to 32 zęby.
• Zęby mleczne są bardziej podatne na próchnicę z uwagi na słabo zmineralizowane tkanki i specyficzną budowę.
Próchnica w zębach mlecznych może prowadzić do:
- problemów ortodontycznych;
- wad zgryzu;
- bólu i stanów zapalnych;
- ogólnych zaburzeń zdrowotnych;
Czyszczenie jamy ustnej dziecka – kiedy, jak i czym?
- Od pierwszego miesiąca życia:
- Oczyszczaj buzię dziecka za pomocą czystej, jałowej gazy zwilżonej przegotowaną wodą lub naparem z rumianku.
- Regularnie czyść dziąsła, język oraz wnętrze buzi przed snem.
- Po wyrżnięciu pierwszych zębów:
- Kontynuuj oczyszczanie gazy i wprowadź delikatny masaż dziąseł.
- Unikaj używania waty!
- Wypróbuj jednorazowe gaziki dla dzieci (np. Brush Baby).
- Późniejsze miesiące:
- Używaj szczoteczki manualnej, sonicznej lub elektrycznej dopasowanej do wieku i uzębienia dziecka.
- Zwracaj uwagę na:
- miękkie włosie;
- małą główkę szczoteczki;
- odpowiednią długość rękojeści;
Jak dbać o ząbki mleczne?
- Myj zęby 2 razy dziennie:
- używaj małej szczoteczki z miękkim włosiem i pasty z małą zawartością fluoru (500 ppm).
- Czynność traktuj jako zabawę, aby dziecko polubiło higienę jamy ustnej;
- Pierwsza wizyta u stomatologa:
- Zgłoś się do dentysty po wyrżnięciu pierwszych zębów mlecznych, najlepiej przed ukończeniem 1. roku życia;
Zasady, aby maluch miał zdrowe ząbki i jamę ustną:
- Karm piersią – ssanie stymuluje prawidłowy rozwój zgryzu;
- Używaj smoczka ortodontycznego;
- Unikaj nocnego dokarmiania, szczególnie słodkimi płynami;
- Podawaj niesłodzone napoje (najlepiej wodę);
- Wprowadzaj pokarmy łyżeczką lub z kubeczka, zamiast butelki ze smoczkiem;
- Zakończ karmienie butelką jak najwcześniej;
- Nie zostawiaj butelki z mlekiem na noc – zapobiega to próchnicy butelkowej;
- Używaj pasty z fluorem (500 ppm), która wzmacnia szkliwo i chroni przed próchnicą;
Jak przyzwyczaić dziecko do czyszczenia zębów?
• Traktuj mycie zębów jako zabawę i element codziennej rutyny.
• Pokazuj dziecku na sobie, jak czyścisz zęby, aby maluch mógł naśladować dorosłych.
• Higieniczne zabiegi wykonuj delikatnie, w przyjemnej atmosferze.
Jak ulżyć dziecku podczas ząbkowania?
• Podawaj zimne przedmioty do gryzienia (np. schłodzoną marchewkę lub gryzaki z żelem).
• Delikatnie masuj dziąsła palcem.
• Okazuj dziecku dużo miłości i cierpliwości – ten czas wymaga wsparcia i opieki.
• W przypadku gorączki lub utraty apetytu, skonsultuj się z pediatrą.
Pamiętaj, że zdrowe zęby mleczne to fundament zdrowego uzębienia stałego. Właściwa higiena jamy ustnej od pierwszych dni życia pomoże dziecku cieszyć się zdrowym uśmiechem w przyszłości! 😊
